تحلیل شاه از قیام پانزده خرداد

محمدرضاشاه در کتاب پاسخ به تاریخ می نویسد: «محرک آشوب و غارت و آتش افروزیِ [پانزده خرداد 1342 [عملاً شخص گم نامی بود به نام آیت الله خمینی که به صورت پنهانی، مردم را به مخالفت با اصلاحات ارضی ما و آزادی زنان و به طور کلی با اصول انقلاب سفید تحریک می کرد. او در مملکت پشتیبانی نداشت و به همین خاطر پیروانش بی اندازه محدود بودند. به همین دلیل نیز کسی او را محاکمه یا محکوم نکرد و فقط از او خواسته شد تا برود و فصاحت آتش برانگیزش را در جای دیگری بیازماید.» با وجود ادعای شاه، جمعیت چند صدهزار نفریِ قیام پانزده خرداد، همه از طرفداران امام خمینی رحمه الله بودند. همچنین پیروزی انقلاب اسلامی، خط بطلان دیگری بر این سخن واهی محمدرضا شاه کشید

تحلیل رهبر انقلاب از قیام پانزده خرداد

مقام معظم رهبری درباره قیام پانزده خرداد 1342 می فرماید: «آن وقتی که پانزده خرداد به وجود آمد و آن کشتار و آن مسائل اتفاق افتاد، در دنیا آن قدر انعکاس پیدا نکرد. نه کسی را خیلی امیدوار کرد و نه کسی را خیلی ترساند. شعله ای بود. بعد هم دیدند مثل اینکه فروکش کرد. غافل از اینکه آن هیزم ها و کُنده های بسیار قطور و آتشدار، زیر این شعله ها بود. ... این آتش ها تولید شد تا به بیست و دوم بهمن و تشکیل جمهوری اسلامی رسید و ناگهان کشوری بر اساس دین و معنویت ایجاد شد».